The Legend of Liaroutsena (Tegeas, Arcadia, Greece)

 

The Legend of Liaroutsena

 

Excerpt from the book

 

MANTHYREA (Kapareli, Garouni, Dara)

 

The history of a village of Tegeas in Arkadia

 

By Dionysiou V. Heliopoulou

 

Published 1992, Aivali Publications, Athens

 

“Published with the author's own supervision and expense and shall be distributed free of charge to all those who wish to read it.  To all the families of the Manthryreans here, but especially to the expatriates so that this may be a link to the birthplace and their glorious homeland, both for themselves and for their expatriates, and their descendants.”

 

-----

 

Translation of excerpts from pages 56 - 57 by ChatGPT – original Greek text follows the translation.

 

Page 56

 

During that time, around 1870, the residents of Kapareli, Garouni, Ntara, etc., were struck by the rampant disease of smallpox, which had been present in our country for years and appeared at times with epidemics.

 

We do not know how many victims it left behind, but those who survived to tell the tale and show the signs of their ordeal include Eleftherios Euth. Doukas or Tsaousis, Georgia Machaira or Kampourena, Spyros, Christos and Dimitra Karymbaka, and perhaps others whose names we are unaware of.  However, what marked this tragedy is the emergence of a heroine remembered by the older generation and narrated by the younger ones.

 

Page 57

 

In Garouni, there lived Vasiliki Orfanou with her husband, who was called Gogina or Karakaxi. He was afflicted by illness and died. The cemetery was far away in Kapareli. At that time, Gogena loaded the deceased on her back, similar to how women carried barrels of water, and climbed to bury him alone in Agia Marina, without a priest or relatives.

 

After three years, she went to unearth him and found him unchanged. Then she dug him up again and buried him, once again alone, after, of course, moistening him to facilitate decomposition, in a more suitable place. Later, this woman remarried and took the name Liaroutsos. The village preserved her story as the legend of Liaroutsena. The conclusion of this story was written after about 120 years when a bulldozer clearing the way to Agia Marina brought to the surface the bones of Gogina, the first husband of the legendary Liaroutsena.

 

 

Original Greek Text

 

Την εποχή εκείνη γύρω στα 1870, κτύπησε τους κατοίκους του Καπαρε

λιού, Γαρουνιού, Ντάρα κ.λ.π., η επάρατη αρρώστια της ευλογιάς, που εν

δημούσε από χρόνια στη χώρα μας κι εμφανιζόταν κατά καιρούς με εξάρ

σεις.

Δεν ξέρουμε πόσα θύματα άφησε πίσω της, αλλά επέζησαν για να ιστο

ρούν και να δείχνουν τα σημάδια της δοκιμασία τους, ο Ελευθέριος Ευθ.

Δούκας ή Τσαούσης, η Γεωργία Μαχαίρα ή Καμπούρενα, ο Σπύρος  ο Χρή-

στος και η Δήμητρα Καρύμπακα κι ίσως κι άλλοι που αγνούμε τ’ ονόματά

τους. Εκείνο που σημάδεψε όμως την τραγωδία αυτή, είναι η ανάδειξη μιας

ηρωΐδας που τη θυμούνται οι γεροντότεροι και την ιστορούν οι νεώτεροι.

Στο Γαρούνι κατοικούσε τότε και η Βασιλική Ορφανού με τον άνδρα

της που τον έλεγαν Γκόγκινα ή Καρακάξη. Αυτός προσεβλήθη από την αρ

ρώστια και πέθανε. Το νεκροταφείο ήταν μακρυά, στο Καπαρέλι. Τότε η

Γκόγκενα φορτώθηκε στην πλάτη της τον πεθαμένο, όπως φορτωνόντουσαν

τότε οι γυναίκες τα βαρέλια με το νερό κι ανέβηκε και τον έθαψε μόνη της,

χωρίς παπά και συγγενείς, στην Αγια-Μαρίνα.

Μετά από τρία χρόνια πήγε να τον ξεθάψει και τον βρήκε άλλοιωτο.

Τότε τον ξέθαψε και τον πήγε και τον έθαψε, πάλι μόνη της, αφού βέβαια

πρώτα τον μούτζωσε για να λοιώσει, πιο πάνω σε καταλληλότερο μέρος.

Η γυναίκα αυτή αργότερα ξαναπαντρεύτηκε και πήρε τον Λιαρούτσο.

Στο χωριό διεσώθη η ιστορία της σαν η ιστορία της Λιαρούτσενας. Το δε

τέλος της ιστορίας αυτής γράφτηκε μετά από 120 περίπου χρόνια, όταν, προ

τριών ή τεσσάρων ετών η μπουλτόζα που άνοιγε δρόμο για την Αγια-Μα-

ρίνα, βρήκε κι έφερε στην επιφάνεια, τα οστά του Γκόγκινα, του πρώτου

άνδρα της θρυλικής αυτής Λιαρούτσενας.